اوتیت گوش میانی

عفونت گوش یکی از معمول ترین بیماری های دوران کودکی و بیشترین دلیل نگرانی والدین برای درمان کودکشان است. طبق آمار منتشر شده کودکان کمتر از ۲ سال، بالاترین میزان ارجاع به پزشک را به دلیل اوتیت گوش میانی دارند.

تقریباً حدود ۴۰-۲۵ درصد عفونت دستگاه تنفس فوقانی در کودکان زیر ۳ سال منجر به اوتیت میانی حاد مربوط می شود.

اوتیت میانی را بر اساس دوره بیماری به ۳ دسته تقسیم می کنند:
حاد: ۰ تا ۲۱ روز
تحت حاد: ۲۲ روز تا ۸ هفته
مزمن: ۸ هفته به بالا

علل اوتیت گوش میانی

یکی از عواملی که در ایجاد اوتیت میانی بسیار مؤثر است، درگیری های شیپور استاش می باشد. برای شیپور استاش ۳ وظیفه مهم ذکر شده است:

• حفاظت از گوش میانی در برابر میکروارگانیسم ها
• خروج ترشحات از گوش میانی
• متعادل کردن فشار هوا در فضای گوش میانی و حلق بینی

شیپور استاش در کودکان کوتاه (حدود ۱۸ میلی متر)، افقی (زاویه آن ۱۰ درجه است) و بیشتر به صورت غضروفی (شل تر) است؛ درحالی که در بزرگسالان به طول ۳۶ میلی متر و زاویه ۴۵ درجه می رسد که باعث محافظت بیشتری از گوش میانی می شود.

فاکتورهای متعددی روی اوتیت میانی مؤثر هستند؛ برای مثال دیده شده است که اوتیت میانی در سنین پایین، جنس مذکر، خانواده های با جمعیت بیشتر و نژاد سفید پوست بیشتر دیده می شود. همچنین فاکتورهای ژنتیکی، وضعیت اجتماعی – اقتصادی، فصل و آب و هوا نیز روی آن تأثیرگذار هستند.
عوامل دیگری نیز از قبیل رژیم غذایی نامناسب، عدم رعایت اصول بهداشتی، در معرض دود سیگار بودن، نحوه خوابیدن نوزاد و کودک (در حالت طاق باز بیشتر از حالت بغل است)، تغذیه از شیر مادر، زاویه سر و گردن کودک در زمان شیردهی و در نهایت عدم معاینات پزشکی دوره ای در شیوع اوتیت میانی مؤثر هستند.
همچنین در برخی از ناهنجاری های جمجمه ای – صورتی از قبیل سندرم داون و شکاف کام به علت درگیر کردن مسیر گوش میانی و ساختارهای مجاور آن به شدت مستعد اوتیت میانی و اوتیت میانی با ترشح هستند.

علائم عفونت گوش میانی

اوتیت میانی گوش افت شنوایی انتقالی در حد ملایم تا متوسط ایجاد می کند. کم شنوایی از رایج ترین شکایات بیماران با اوتیت میانی است که بیشتر حالت نوسانی دارد، به طوری که با رفع مایع علائم بهبود می یابند.
علائم اوتیت میانی به ۲ دسته تقسیم می شوند: علائم سیستماتیک و علائم خاص. علائم سیستماتیک اوتیت میانی شامل تب، بی خوابی، بی قراری و اختلال مزاج و علائم خاص شامل درد گوش، مالاندن یا کشیدن گوش، ترشح از گوش و آسیب تعادل می باشد که در بین این علائم درد گوش و ترشح مربوط به عفونت فعال است.

تشخیص اوتیت میانی

اوتیت میانی توسط متخصصین گوش و حلق و بینی و شنوایی شناسان و با استفاده از معاینه و ابزارها و آزمون های شنوایی قابل تشخیص است.

درمان اوتیت گوش میانی

با درمان مناسب علاوه بر جلوگیری از ضایعات دائمی گوش میانی، معمولاً منجر به برطرف شدن سریع کلیه علائم می شود.

درمان اوتیت میانی شامل موارد زیر می باشد:

• درمان دارویی
• درمان جراحی برای خروج مایعات
• جایگذاری لوله تهویه گوش (VT) در پرده گوش

رشد گفتار و زبان در کودکان با سابقه اوتیت میانی

در بسیاری از مطالعات ذکر شده است که اوتیت های خفیف و کوتاه مدت اثری بر رشد گفتار و زبان نمی گذارد؛ اما در موارد ملایم و متوسط اثر جدی می گذارد و می تواند مهارت های زبانی و بیانی را متأثر کند. همچنین دیده شده است که اوتیت میانی روی بهره هوش و مهارت های شناختی و رفتاری هم اثر قابل توجه دارد.
حال لازم است که آزمون های غربالگری و دوره ای شنوایی و گفتار و زبان برای کودکانی که سابقه ۳ ماه ترشح یا ۳ وقوع اوتیت در طول ۶ ماه یا وقوع ۱ با اوتیت میانی یا بیشتر قبل از ۶ ماهگی را داشته اند، انجام داده شود؛ که باید از سن ۶ ماهگی تا ۳ سالگی هر ۶ ماه یک بار بررسی شوند.

غربالگری گفتار و زبان توسط گفتاردرمان (آسیب شناس گفتار و زبان) انجام می شود و مشاورات لازم به والدین کودک داده شده و در صورت وجود مشکلات زبانی و گفتاری جلسات گفتاردرمانی برگزار می گردد.

معرفی مرکز تبسم به عنوان مرکز شنوایی سنجی و گفتاردرمانی اهواز

مرکز تبسم با مدرن ترین تجهیزات ارزیابی شنوایی نوزادان، کودکان و بزرگسالان آماده پذیرش مراجعین می باشد. در این مرکز غربالگری شنوایی و گفتار و زبان از جمله برای کودکانی که دچار اوتیت گوش میانی هستند، انجام می شود و جلسات گفتاردرمانی برای تمامی سنین و در حوزه همه اختلالات گفتار و زبان برگزار می گردد.

در این مرکز خدمات دیگر از جمله تجویز انواع سمعک برای نوزادان ، کودکان و بزرگسالان، تنظیم صدای سمعک ، قالب گیری و ساخت قالب سمعک، فروش انواع سمعک داخل گوشی و پشت گوشی همراه با گارانتی سمعک ، فروش سمعک قسطی ، تعویض سمعک قدیمی با جدید، ارائه وسایل جانبی سمعک از جمله وسیله اتصال سمعک به تلویزیون و موبایل ، مشاوره نحوه نگهداری از سمعک ، تعمیر سمعک و رفع سوت کشیدن سمعک ، توانبخشی شنوایی، ارزیابی و درمان وزوز گوش، ارزیابی و درمان سرگیجه و عدم تعادل، تنظیم دستگاه کاشت حلزون شنوایی، ارائه وسایل جانبی دستگاه کاشت حلزون انجام می شود.